Selecteer een pagina

Het is boekenweek. Nog meer redenen voor mij om de boekenwinkel in mijn buurt te bezoeken. Ook voor dat onweerstaanbare boekenweekgeschenk van Lize Spit. En daar kreeg ik dan dat fantastische ‘Luisteren’ van Sacha Bronwasser bij. Een boek dat ik niet kon wegleggen.

Over een au pair in Parijs gaat het. Over een reeks aanslagen in jaren tachtig en hoe die samenhangen met de terroristische ellende van november 2015.

Vanaf het begin pakt Sacha mij met haar toverzinnetjes bij de strot. Voert zij de spanning op en neemt me mee naar een gebeurtenis waarvan zij steeds een hoger sluiertipje oplicht.

Direct al op de eerste pagina’s is het raak.

‘Er is een verschil tussen kijken en zien. […] Wie ziet kan vertellen. En wie vertelt legt vast. We hebben de taal nodig om onze ogen te helpen.’

Wat dat verschil is? Daar ging ik even over nadenken.

Kijken doe je met je ogen. Objectief, met je zintuigen.

Zien doe je met je zin. Subjectief, met je gevoel. En daarvoor heb je taal nodig. Om dat gevoel te verwoorden.

In mijn schrijftraining Creatief Schrijven zeg ik: ‘Schrijven is observeren’, maar die formulering is onjuist -ik heb die sheet dan ook direct gecorrigeerd. Want als je observeert, kijk je, leg je vast. Maar dat betekent nog niet dat je iets ziet. Dat je iets krijgt omdat je kijkt. Een emotie. Een verhaal. Een gedachte.

Een eenvoudige oefening. Ik deed dit op zondagochtend in de keuken.

Ga een paar minuten kijken in de ruimte waar je bent en geef alles wat je ogen waarnemen een plekje in je gedachten. Schrijf pas daarna al die dingen op en probeer die (of een aantal) met elkaar te verbinden.

Ik keek naar een raam met een aanrechtblad, de zaterdagkrant, drie kaarsen, een halfje volkoren uit de vriezer en een broodplank. Daarna zag ik het, en ontstond in mijn hoofd een verhaaltje. Gewoon vanzelf eigenlijk.

‘Zou ik het kunnen. De kaarsen aansteken, de krant boven het vuur, de vlammen hoog, totdat ik het papier niet langer vasthouden durf, vuur en rookpluimen, uitwaaierend in zwartvlammende vlekken over het kunststoffen aanrechtblad, de actualiteit opgeslokt door de geur van plastic, geblakerd hout en een vleugje geroosterd brood. Getoast ontbijtnieuws.’

Het vlamde zomaar omhoog. Een schrijfoefening om je brein, om je fantasie, te trainen.

Blijf dat kijken oefenen. Blijf dat registreren en ordenen oefenen. In de trein, in een restaurant. Bij een klant. Je kunt het pas opschrijven, je kunt er pas een verhaal van maken, wanneer je het ziet. Zoals de Messias uit Betondorp zei: Je ziet het pas als je het door hebt.

Kijken en zien.

Make love, not content.

Show Buttons
Hide Buttons